TRANSLATOR

„Białystok. Biała siła, czarna pamięć” Marcin Kącki

Reportaż rozpoczyna się informacją o nasypie linii kolejowej Warszawa-Białystok, wypełnionym ciałami żydowskich dzieci, które rodzice w akcie desperacji wyrzucali przez okna wagonów towarowych. Wśród nielicznych osób, które przeżyły i zostały w Białymstoku jest L. mająca zaledwie kilka lat, gdy jej rodzinę wywieziono do Treblinki.

Marcin Kącki na początku objeżdża okolice Białegostoku – Łapy, Sokółkę, Hajnówkę i Jedwabne, wydobywając stamtąd mroczne opowieści o zapomnianych mieszkańcach, pochodzenia żydowskiego. Niewielu pamięta, bądź po prostu nie chce pamiętać, że przed wojną Żydzi stanowili zdecydowaną większość mieszkańców Białegostoku. W tym zróżnicowanym tyglu kulturowym, powstał również język esperanto, który w zamyśle miał być uniwersalnym narzędziem pełnego porozumienia. Dziś, słynny twórca tego języka, rodowity białostoczanin, Ludwik Zamenhof, jest postacią niewygodną dla miasta, podobnie jak profesor Marian Szamatowicz, który w 1987 roku dokonał pierwszego w Polsce udanego zabiegu zapłodnienia kobiety metodą in vitro.