Kwartalnik „Wyklęci”

O Żołnierzach Wyklętych w ostatnich latach robi się coraz głośniej. W 2011 roku ustanowiono Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, który obchodzony jest 1 marca. W 2016 roku do kin wszedł pierwszy film fabularny o Niezłomnych pt. „Historia Roja” w reżyserii Jerzego Zalewskiego. Hasła „wyklęci”, „niezłomni”, „waleczni” coraz mocniej przebijają się do ogólnej świadomości społecznej, wywołując najczęściej ciekawość tą jeszcze mało znaną częścią najnowszej historii Polski.

Żołnierze Wyklęci stanowili powojenne podziemie antykomunistyczne walczące o odzyskanie prawdziwej niepodległości naszego kraju. W czasach PRL-u traktowani jako bandyci, teraz odzyskują dobre imię i należne miano bohaterów narodowych, którzy poświęcili swoje życie na walkę z wrogiem. Wielu z nich szykanowano, bestialsko torturowano i zabijano, by potem pogrzebać w bezimiennych zbiorowych mogiłach. Jednak ówczesnym władzom nie wystarczała fizyczna likwidacja. Rozprawiano się również mitem bohaterów, szczególnie wśród regionalnej ludności. Przez czterdzieści lat reżimowi historycy atakowali i oczerniali Wyklętych, określając ich mianem „zaplutych karłów reakcji”, „reakcjonistów”, „degeneratów”, najczęściej „bandytów”. Dlatego tak ważne jest, by teraz nie tylko odnaleźć ich szczątki, ale przede wszystkim przywrócić ich losy do pamięci i historii narodowej.

Powstaje coraz więcej inicjatyw szerzących wiedzę o Żołnierzach Niezłomnych. Jedną z nich jest ogólnopolski kwartalnik „Wyklęci” wydawany od stycznia 2016 r. Na uwagę zasługuje fakt, iż jest to odpowiedź młodego pokolenia na dług, jaki wszyscy mamy do spłacenia zapomnianym bohaterom. Redaktorem naczelnym został Kajetan Rajski (ur. 1994 r.) - student prawa i teologii, dziennikarz, publicysta, autor książek, m.in. dwutomowej publikacji „Wilczęta. Rozmowy z dziećmi Żołnierzy Wyklętych”. Mimo młodego wieku, odznaczony za swoją działalność Medalem Ignacego Jana Paderewskiego przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. Sam przyznaje, że „czasopismo jest bezpośrednim skutkiem ponad dwustu spotkań i wykładów, które miałem zaszczyt odbyć, promując dwa tomy książki <<Wilczęta. Rozmowy z dziećmi Żołnierzy Wyklętych>>. Tysiące poznanych osób utwierdziły mnie w przekonaniu, że lawina przypominania o wyklętych ruszyła, a nikt i nic nie będzie w stanie jej powstrzymać. Równocześnie przy okazji owych spotkań poznałem wielu historyków, zapaleńców, regionalistów, zafascynowanych tą tematyką i pragnących za wszelką cenę uświadomić społeczeństwu wagę przypominania o powojennym podziemiu”.

W pierwszym numerze kwartalnika znajdziemy artykuły poświęcone jednemu z najodważniejszych żołnierzy - mjr. Zygmuntowi Szendzielarzowi „Łupaszce” oraz jego 5. Brygadzie Wileńskiej Armii Krajowej. Autorami są pracownicy naukowi, historycy, ale również pasjonaci tematu, w tym licealiści. W numerze liczącym 284 strony możemy przeczytać m.in. opisy działań „Łupaszki”, 5. Wileńskiej Brygady AK „Łupaszki”, relację z poszukiwania szczątków żołnierza, ale także opis sylwetek innych Niezłomnych, choćby Tadeusza Ludwika Płużańskiego czy wybitnego Witolda Pileckiego. Wszystko to uzupełnione o archiwalne fotografie rodzinne czy z okresu partyzantki.

Czasopismo jest więc ciekawą propozycją na rynku wydawniczym, głosem młodego pokolenia, któremu przyświeca ważna, historyczna idea. Jednak redaktor naczelny szczerze przyznaje, że kwartalnik „nie może liczyć na przychylność mediów mających największy wpływ na umysły Polaków. Dlatego też nie będzie możliwe kontynuowanie dzieła bez wsparcia ze strony patriotycznych czasopism, dzienników, rozgłośni radiowych, stron internetowych, profili na Facebooku, wreszcie <<szeptanej propagandy>> - mimo wszystko nadal najskuteczniejszej z reklam”. Warto przyłączyć się do tego szeptu, aby stał się coraz głośniejszy. By to, co nieznane, stało się popularne, a to, co zapomniane, odkryte. Dla uczczenia bohaterów.

Katarzyna Brzezińska